«Η επέτειος της Μεταπολίτευσης, είναι πρώτα από όλα ημέρα τιμής και σεβασμού σε όλους όσοι υπερασπίστηκαν τη Δημοκρατία και την ελευθερία την επταετία 1967 – 1974 και στους ήρωες, που έδωσαν τη ζωή τους στον αγώνα για δημοκρατία, λαϊκή κυριαρχία και κοινωνική δικαιοσύνη στον τόπο μας», τόνισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στο μήνυμά του για την 42η επέτειο της Μεταπολίτευσης και μίλησε για «το ιστορικό μας χρέος που είναι η διαρκής διεύρυνση και εμπέδωση της Δημοκρατίας στη χώρα μας».
Του Γεωργίου Παπασίμου, https://www.facebook.com/gpapasimos, Twitter: @PapasimosG
Ακόμη, πως από τη Μεταπολίτευση ένας ολόκληρος ιστορικός κύκλος έχει ολοκληρωθεί και ότι «μπαίνοντας σε έναν δρόμο ανάπτυξης και κοινωνικής δικαιοσύνης, η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στο κατώφλι μιας καινούριας εποχής, με χαρακτηριστικά τη διεύρυνση της Δημοκρατίας, την ενίσχυση του λαϊκού παράγοντα στη λήψη των σημαντικών αποφάσεων, τη θωράκιση της διαφάνειας και του Κράτους Δικαίου, τη συνταγματική κατοχύρωση θεμελιωδών δικαιωμάτων, ιδιαίτερα για τους πιο αδύναμους».
Σε μια τόσο επώδυνη περίοδο για την ελληνική κοινωνία, με ένα κράτος προτεκτοράτο, αποικία χρέους, τι αλήθεια μπορεί να σημαίνουν οι αναφορές του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στη διεύρυνση της Δημοκρατίας και στη συμμετοχή των Ελλήνων πολιτών στη λήψη των αποφάσεων;
Δημοκρατία όμως σήμερα, όπως το είχε θέσει και ο Κορνήλιος Καστοριάδης, πραγματικά δεν υπάρχει πουθενά. Αυτό που υπάρχει είναι φιλελεύθερες ολιγαρχίες. Παρέχονται κάποια δικαιώματα, υπάρχει υποτίθεται ελεύθερος Τύπος –λόγω της εκτίναξης του διαδικτύου έχουν σπάσει τα στεγανά– όμως αυτοί που καθορίζουν το παιχνίδι και ελέγχουν την εξουσία είναι συγκεκριμένα συμφέροντα, που διαχειρίζονται έξυπνα την εξουσία, το κράτος και η γραφειοκρατική πολιτική κάστα που λειτουργεί σε συνθήκες αυτονομίας προασπίζοντας το καθεστώς δική τους ωφελεία.
Ποτέ, μάλιστα, όπως λέει ο Καστοριάδης, «ούτε στις χειρότερες εποχές της λεγόμενης ρωμαϊκής δημοκρατίας-ολιγαρχίας- το ποσοστό αυτών που έχουν δύναμη μέσα στην κοινωνία δεν ήτανε τόσο λίγο όσο είναι σήμερα».
Οι θεσμοί που υπάρχουν σήμερα, δημοκρατικοί ή φιλελεύθεροι, δημιουργήθηκαν στην αρχή των μοντέρνων χρόνων στη δυτική Ευρώπη από ένα ελευθερωτικό κίνημα, στην αρχή με την πρώτη αστική τάξη, που δημιουργούσε πόλεις που προσπαθούσαν να αυτοκυβερνηθούν κι έπειτα μέσα από αγώνες (με τη συμμετοχή της αστικής τάξης, της μικροαστικής και αργότερα της εργατικής τάξης). Ποτέ όμως, οι όποιοι θεσμοί δεν παραχωρήθηκαν από τους καπιταλιστές, αλλά κατακτήθηκαν μέσα από σκληρούς αγώνες.
Στην Ελλάδα, όπως τόσες φορές έχουμε αναλύσει, ποτέ δεν υπήρξε «καθαρή» αστική τάξη, με συνέπεια να επικρατήσει μια ακόμη πιο θολή Δημοκρατία, με κύρια χαρακτηριστικά της τη διαπλοκή και τον κλεπτροκρατισμό, υπήρξε όμως κι άλλη μια παράμετρος που αποσιωπάται! Η ελληνική εργατική τάξη, όπως το επισήμανε και ο Νίκος Πουλαντζάς, δεν είχε ποτέ υψηλό επίπεδο συνείδησης, με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει.
Ας παρακολουθήσουμε και πάλι όμως λίγο παραπάνω τη σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη, ο οποίος μιλούσε για λαούς που βρίσκονται «σε κατάσταση πολιτικής απάθειας, ιδιωτικοποίησης, ανευθυνότητας, κυνισμού, αδιαφορίας για τα κοινά και τα πολιτικά, και γενικότερα στάσης απέναντι στη ζωή τους, την ιδιωτική και την κοινή, αποχαύνωσης μέσα στον καταναλωτικό και τηλεοπτικό αυνανισμό».
Που σημαίνει πως δεν συμμετέχουν στις αποφάσεις, γεγονός που αποτελεί και απόδειξη πως η Δημοκρατία στις δυτικές χώρες είναι ψευδεπίγραφη.
Λέει ο Καστοριάδης πως Δημοκρατία είναι το κράτος του δήμου και πως δήμος είναι ο λαός. Κράτος στα αρχαία ελληνικά σημαίνει δύναμη και ενδεχομένως βία, ενώ Δημοκρατία είναι η εξουσία του δήμου, που αποβλέπει στην αυτονομία. Δηλαδή, στο να καθορίζει η ίδια τους θεσμούς και τους νόμους. Και πώς εμβάθυνε συνεχώς τη Δημοκρατία η Αρχαία Αθήνα; «Οι Αθηναίοι ποτέ δεν έπαψαν να μεταρρυθμίζουν τους νόμους τους, κατά τρόπο ώστε να αυξάνουν την πραγματικότητα της Δημοκρατίας, δηλαδή τη δυνατότητα πραγματικής συμμετοχής του δήμου στην εξουσία».
Η κοινωνική αυτονομία όμως ακολουθεί την ατομική αυτονομία, την προσπάθεια των πολιτών να συμμετάσχουν -όχι απλώς να ρυθμίζουν κατά τρόπο αυτόνομο την ατομική τους ζωή- στον προσδιορισμό των νόμων που καθορίζουν τη ζωή τους. Κι αυτό, στην επέκτασή του, σημαίνει πως οι άνθρωποι θα πρέπει να εκπαιδεύονται έτσι ώστε να θέλουν να είναι ελεύθεροι και να μπορούν να συμμετέχουν στα κοινά.
Απαιτείται «πάθος για τα κοινά»… Όπως έλεγε και ο Γάλλος πολιτικός φιλόσοφος Μπενζαμέν Κονοτάντ, όταν σύγκρινε την ελευθερία των αρχαίων με την ελευθερία των μοντέρνων: Σήμερα «το μόνο που γυρεύουμε από το κράτος είναι η κατοχύρωση των απολαύσεών μας».
«Ο μέσος Έλλην πολίτης δεν έχει τα ίδια πραγματικά πολιτικά δικαιώματα με τα μέλη της αρχούσης πολιτικής τάξεως», έλεγε ο Κορνήλιος Καστοριάδης και συνέχιζε: «Η οικονομική ανισότητα μεταφράζεται και σε πολιτική ανισότητα. Αν θέλουμε να είμαστε ελεύθεροι μέσα στην κοινωνία πρέπει να είμαστε πραγματικά ίσοι. Όταν μιλάμε για ισότητα, μιλάμε για την ισότητα των δυνατοτήτων που παρέχονται σε όλους, να συμμετάσχουν πραγματικά στη θέσμιση της κοινωνίας και στην άσκηση οποιονδήποτε εξουσιών».
Πραγματική Δημοκρατία κατά τον Ρουσό είναι μόνο η άμεση Δημοκρατία, στην οποία οι άνθρωποι αποφασίζουν μόνοι τους και όχι μέσω αμετακλήτων εκπροσώπων, όπως συμβαίνει στα σύγχρονα κοινοβουλευτικά καθεστώτα, με γραφειοκρατικά κόμματα και επαγγελματίες πολιτικούς αποκομμένους από τις ανάγκες της πλειονότητας των απλών πολιτών.
Πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει σήμερα, με τα εκατομμύρια των πολιτών, η άμεση Δημοκρατία σε μια χώρα;
Είχε θέσει ένα μικρό λιθαράκι ο Κορνήλιος Καστοριάδης, λέγοντας πως σήμερα υπάρχουν τα τεχνικά μέσα για να μπορέσουν να υπάρξουν έλλογες και στοχασμένες, μετά από συζήτηση, συλλογικές αποφάσεις που να υπερβαίνουν απείρως τα όρια της κλασσικής άμεσης Δημοκρατίας, της αθηναϊκής Δημοκρατίας.
No Replies to "Ούτε στις χειρότερες εποχές αυτοί που έχουν δύναμη δεν ήταν τόσο λίγοι όσο είναι σήμερα"