Αυτό που χρόνια ολόκληρα δεν μπορεί να αντιληφθεί η ευρωπαϊκή Αριστερά, είναι πως ο τρόπος που λειτουργεί ο «καπιταλισμός-ζόμπι», δεν επιβάλλει απλά ένα διαφορετικό οικονομικό μοντέλο που ικανοποιεί τους λίγους σε βάρος των πολλών, αλλά πρότυπα που επηρεάζουν βαθιά και διαχρονικά τις σκέψεις μας.
Του Γεωργίου Παπασίμου (Twitter: @PapasimosG0
Ο Chris Harman είχε επισημάνει πως ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής αναγκάζει ολόκληρο τον κόσμο να χορεύει στους ξέφρενους ρυθμούς του ανταγωνισμού και της συσσώρευσης. Αυτός όμως ο καταναγκασμός έχει επιδράσει καταλυτικά στον ψυχισμό των ανθρώπων, έχει διαμορφώσει συνειδήσεις, έχει οικοδομήσει ένα αδιαπέραστο καταναλωτικό πλέγμα.
Οι πολίτες, με τον τρόπο αυτό, όχι μόνο δεν αντιλαμβάνονται, όποιες πολιτικές αντιλήψεις και να έχουν διαμορφώσει, ότι εξυπηρετούν συμφέροντα τρίτων, αλλά απεναντίας θεωρούν πως ζουν τη ζωή βάζοντας τη δική τους σφραγίδα. Εκεί ακριβώς είναι και το κρίσιμο σημείο για την Αριστερά και ιδίως για την κάποτε αναφερόμενη ως «ανανεωτική Αριστερά»- μετεξέλιξη του ευρωκομμουνισμού, που ενώ έκανε βαθιά κριτική στον «ορθόδοξο» κομμουνισμό και στα ΚΚ που τον υπηρετούσαν, δεν κατόρθωσε να μετατραπεί σε ένα πολιτισμικό κίνημα, που θα μπορούσε να ενσωματώσει ιδέες ανθρωπιστικές και αληθινά φιλελεύθερες και επαναστατικές. Ο Μάης του ’68, τα κινήματα αμφισβήτησης των κατεστημένων κοινωνιών, οι κατακτήσεις της σύγχρονης φιλοσοφίας, ψυχολογίας αλλά και σεξολογίας, θα μπορούσαν να δώσουν μια άλλη ώθηση, να συμπαρασύρουν ευρύτατες μάζες, επηρεάζοντας τον ίδιο τον τρόπο ζωής τους.
Ο μέγας σεξολόγος Βίλχεμ Ράιχ –που λατρεύτηκε τις δεκαετίες ΄60- ΄70– είχε πει πως πλάι στην πολιτική οικονομία εμφανίζεται το ίδιο σημαντική και καθοριστική η σεξουαλική οικονομία. Ένας άνθρωπος που δεν είναι ικανοποιημένος οικονομικά ή ερωτικά είναι ανελεύθερος και υποχείριο της εξουσίας. Να λοιπόν τα μέσα που χρησιμοποίησε ο επιθετικός καπιταλισμός για να αλλάξει τα δεδομένα και να κρατήσει εκτός των κέντρων ελέγχου τα εκατομμύρια των ανά τον κόσμο πολιτών.
Ο καπιταλισμός ως ένα πολύπλοκο και ολοκληρωτικό σύστημα εξουσίας έχει διαμορφώσει κώδικες συμπεριφοράς και σκέψεις που ξεπερνούν ή επεκτείνουν το καταναλωτικό μοντέλο, διαμορφώνοντας συγκεκριμένες συνειδήσεις.
Δεν αρκεί με λίγα λόγια η ανάληψη της εξουσίας, αλλά η μεταλλαγή όλων των αξιών και η διαπαιδαγώγηση, η ανάπτυξη μιας διαφορετικής παιδείας και κουλτούρας, που μπορούν να χτυπήσουν «από τα μέσα» τον καπιταλισμό- ζόμπι. Ασφαλώς και θα ήταν αφελές στο όνομα αυτής της διαφορετικής προσέγγισης να υποτιμήσουμε τα οικονομικά δεδομένα και τη δαιδαλώδη δόμηση των σύγχρονων κρατών και οικονομιών, που ενισχύουν τα «φεουδαρχικά» χαρακτηριστικά, δηλαδή τον έλεγχο της παγκόσμιας οικονομίας από ελάχιστους ανθρώπους ή πολυεθνικές, που στην ουσία διαλύουν κοινωνίες και κράτη. Όμως, πριν την αλλαγή και την εγρήγορση απαιτείται κατανόηση και ερμηνεία.
Εδώ μιλούμε για τη «νομιμοποίηση» των γκαγκστερικών μεθόδων του καπιταλισμού και την πρακτική («Panama Papers») που συσσωρεύει πλούτο, ακόμη και «νεκρό», που δημιουργεί μεγιστάνες με περιουσίες που ξεπερνούν το ΑΕΠ πολλών Χωρών, εξωχώριες εταιρίες ή «οχήματα ειδικού σκοπού» και «φορολογικούς παραδείσους».
Δύο διαφορετικές εκδοχές της επιβολής μιας «στρεβλής» κοινωνικής συνείδησης, αποτελεί το κατά τους πολιτικούς αναλυτές «μυστήριο» της προσέλκυσης φτωχότερων στρωμάτων-ψηφοφόρων από δεξιά κόμματα, που «ευαγγελίζονται» περισσότερο πλούτο για τους λίγους και αθλιότητα για τους πολλούς. Για ποιο λόγο ένας υπάλληλος ή εργάτης με περιορισμένα έσοδα θα μπορούσε να δηλώνει πως μάχεται υπέρ του πολιτικού και κοινωνικού status, που τον περιθωριοποιεί;
Για να το δούμε πιο προσεκτικά… Τι σήμαινε αλήθεια για την Ελλάδα η επικράτηση του life style τις δεκαετίες ΄80-΄90 (Πέτρος Κωστόπουλος, Αντώνης Λυμπέρης κ.λπ.), αν όχι το απόγειο του καταναλωτισμού και μιας εγωκεντρικής αντίληψης ζωής, που υποτιμούσε τη συλλογικότητα και το «για την πάρτη μου» ή το «εγώ να είμαι καλά» γινόταν το σλόγκαν μιας κενής, υποτίθεται όμως πλούσιας, ζωής;
Η λογική του λαϊκού ανθρώπου ήταν απλή, καθώς θεωρούσε (σε αυτήν την κατεύθυνση δούλευε όλο το «σύστημα») πως θα μπορούσε, κάποια στιγμή, να βρεθεί στη θέση αυτών που τώρα θαύμαζε στα εξώφυλλα των ανάρπαστων life style περιοδικών.
Ο καπιταλισμός έχει τη δική του λογική και τις αντιφάσεις του, τη δική του συνταγή (αυτή του νεοφιλελευθερισμού), αλλά αυτό που κυρίως του επιτρέπει να αναπτύσσεται ακόμη και με εκτρωματικό τρόπο, να κινείται «εκτός νόμου», να απορρυθμίζει τις αγορές, είναι η «νομιμοποίησή του» από την έλλειψη πραγματικής ταξικής συνείδησης εκατομμυρίων ανθρώπων στον κόσμο και «καθαρών» αλλά κα ανοιχτόμυαλων αριστερών ηγετών, που θα προέρχονται, επίσης όμως, από συνειδητοποιημένα κοινωνικά κινήματα.
No Replies to "Ο καπιταλισμός ζόμπι, η έλλειψη εμπνευσμένων ηγετών και η άγνοια της Αριστεράς "